Zamanı dondurun…..
Yumurta Dondurma Tedavisi: Doğurganlığı Korumanın Modern Yöntemi
Kadınlarda üreme hücrelerinin davranışları Erkeklerden olduça farklıdır. Erkekler hayatlarının hemen her döneminde yumurta hücresi üretebilirken, Kadınlar doğduklarında belirli bir yumurta sayısı ile doğar ve bu sayı yaş ilerledikçe azalır. Biyolojik saatini yönetmek ve gelecekte anne olma şansını korumak isteyenler için yumurta dondurma (oosit kriyoprezervasyon), günümüz tıbbının sunduğu en etkili çözümlerden biridir. Bu rehberde, yumurta dondurma işleminin nasıl yapıldığını, kimler için uygun olduğunu, başarı oranlarını ve Türkiye’deki yasal düzenlemeleri detaylıca ele alacağız.
Yumurta Dondurma Nedir?
Yumurta dondurma, kadın üreme hücrelerinin (oositlerin) vücut dışına alındıktan sonra özel dondurma teknikleri kullanıp saklanarak ileride kullanılmak üzere korunmasıdır.
Bu yöntem sayesinde:
- Yaşlanmaya bağlı yumurta kalitesi düşüşü engellenir.
- Kanser tedavisi gibi yumurtalıklara zarar verebilecek süreçlerden önce önlem alınır.
- Kişisel veya tıbbi nedenlerle çocuk sahibi olmayı erteleyenler için güvence sağlanır.
Kimler Yumurta Dondurma Yaptırmalı?
- Yaşından Dolayı Doğurganlığını Korumak İsteyenler
- 35 yaş altı kadınlarda yumurta rezervi ve kalitesi daha yüksektir. Özellikle 30’lu yaşların başında dondurulan yumurtalar, ileride daha yüksek gebelik şansı sunar. Bu yüzden bu işlem ne kadar erken yaşta yapılırsa ileride başarı şansı o kadar yüksek olur.
- Kanser Tedavisi Görecek Hastalar
- Kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavileri yumurtalıklara zarar verebilir.
- Tedavi öncesi yumurta dondurma, doğurganlığın korunmasında kritik önem taşır.
- Erken Menopoz Riski Taşıyanlar
- Ailesinde erken menopoz öyküsü olanlar veya düşük AMH seviyesi bulunanlar.
- Üreme Sağlığında Risk Faktörleri Olanlar
- Endometriozis, yumurtalık kisti ameliyatı geçirenler.
- Genetik hastalıklar (Turner sendromu gibi).
- Sosyal veya Kariyer Nedenleriyle Çocuk Sahibi Olmayı Erteleyen Kadınlar
- Eğitim, iş yaşamı veya henüz doğru partneri bulamamış olanlar için bir seçenek.
Yumurta Dondurma Nasıl Yapılır?
- Yumurtalıkların Uyarılması (Kontrollü Ovarian Hiperstimülasyon)
- 10-12 gün boyunca hormonal iğneler kullanılarak yumurtalıklar uyarılır.
- Amaç, çok sayıda sağlıklı yumurta elde etmektir.
- Yumurta Gelişiminin Takibi
- Transvajinal ultrason ve hormon testleri ile içerisinde yumurta olan keseciklerin (folikül) büyümesi izlenir.
- Yumurta Toplama İşlemi (OPU – Ovum Pick-Up)
- Hafif sedasyon altında, ultrason eşliğinde ince bir iğne ile yumurtalar vücut dışına toplanır.
- İşlem yaklaşık 15-20 dakika sürer ve ağrısızdır.
- Vitrifikasyon ile Dondurma
- Genellikle -196°C sıvı azot içinde hızlı dondurma tekniği uygulanır.
- Bu yöntem, yumurtaların zarar görmeden saklanmasını sağlar.
- Saklama ve İleride Kullanım
- Yumurtalar 5 yıl süreyle saklanabilir (Türkiye’de yasal süre).
- Gebelik istenildiğinde, yumurtalar çözülerek tüp bebek (IVF) tedavisi için kullanılır.
Yumurta Dondurma Başarı Oranları
- Yaş en belirleyici faktördür:
-
- 30 yaş altı: Dondurulan her 10-12 yumurtadan 1 canlı doğum şansı.
- 35 yaş üstü: Başarı oranı düşer ve daha fazla yumurta toplanması gerekir.
- Çözme sonrası canlılık oranı: %85-90.
- Gebelik şansı: Genç yaşta dondurulan yumurtalarda %40-50, 38 yaş sonrası %20-30.
Türkiye’de Yumurta Dondurma Yönetmeliği
- Evli kadınlar: Eşin noter onaylı izni gereklidir.
- Bekâr kadınlar: 3. Basamak Sağlık Kuruluşundan alınan rapor ile kendi yumurtalarını dondurup saklayabilir.
- Yasal saklama süresi: 5 yıl (uzatma mümkün).
- Kanser hastaları: Tedavi öncesi yumurta dondurma işlemi SGK kapsamında karşılanabilir.
Sık Sorulan Sorular
❓ Yumurta dondurma işlemi ağrılı mıdır?
- Yumurta toplama işlemi anestezi altında yapılır, ağrı hissedilmez.
❓ Dondurulan yumurtalar ne kadar süre saklanabilir?
- Türkiye’de 5 yıl, ancak özel durumlarda uzatma mümkün.
❓ Yumurta dondurma işleminin riskleri var mı?
- OHSS (aşırı yumurtalık uyarılması) gibi nadir komplikasyonlar görülebilir.
Sonuç
Yumurta dondurma, kadınların biyolojik saatini yavaşlatmak ve gelecekteki anne olma şansını korumak için güvenilir bir yöntemdir. En iyi sonuçlar genç yaşta alındığından, erken karar vermek önemlidir.
Kendi durumunuza uygunluğu öğrenmek için bir Tüp Bebek Merkezi ile görüşmenizi öneririz.
💡 Unutmayın: Her kadının yumurta rezervi ve sağlık durumu farklıdır. Kişiye özel değerlendirme şarttır!
Detaylı bilgi veya özel sorularınız için yorum bırakabilirsiniz. 😊
Ankara Tüp Bebek Merkezi diğer blog yazıları için tıklayınız.